Komentarz synoptyka: 2023-03-04

„W marcu, jak w garncu” – ludowe porzekadło, mim o zmian klimatu, pozostaje nadal aktualne; astronomiczna zima, która potrwa jeszcze do 20 marca, nie daje się pokonać meteorologicznej wiośnie, która rozpoczęła się zaledwie kilka dni temu. A objawiać się to będzie w ten weekend oraz w następnych dniach nadchodzącego tygodnia kompozycją procesów i zjawisk charakterystycznych tak dla zimy, jak i wiosny Wzrośnie dynamika procesów atmosferycznych, objawiająca się wzrostem prędkości i porywistości północno zachodniego wiatru, głównie dużym, lecz zmiennym z przejaśnieniami i rozpogodzeniami zachmurzeniem; słabymi opadami deszczu, deszczu ze śniegiem i śniegu. Doświadczymy także przemieszczania się z północy na południe frontu chodnego, za którym napływać zacznie chłodniejsze powietrze arktyczne morskie. Tak zwane trajektorie wsteczne wskazują, ze obszarem źródłowym mas napływających nad nasz region są biegunowe obszary Arktyki.

Następuje zamiana układów barycznych kształtujących pogodę w naszym kraju i regionie. Wyż znad Wysp Brytyjskich i Islandii, mimo że trzyma się mocno, wycofuje swój klin znad Europy Centralnej, jeszcze tylko dzisiaj południowo wschodnie regiony kraju będą pod jego słabnącym wpływem. Niż znad Zatoki Fińskiej, przemieszczając się na wschód nad północne regiony Rosji, sprowadza po swoich zachodnich peryferiach wspomniane już chłodne powietrze z arktycznym rodowodem. Zasilany kontrastami termicznymi między powietrzem arktycznym i arktycznym morskim na zachodzie, a ciepłymi w wilgotnymi masami znad północno wschodnich regionów Rosji, niż pogłębia się i ekspanduje na zachód i południe, wypierając wyż atlantycki. Wzrasta więc gradient baryczny , generujący prognozowane zwiększone prędkości i porywy wiatru.

Na zdjęciach satelitarnych, tak VIS jak IR pl.sat24.com/pl/eu/infraPolair możemy obserwować napływające nad Morzem Norweskim na południe komórki konwekcyjne, świadczące o napływie chłodnej masy powietrza. Podobnie, łatwo je zauważyć na zobrazowaniach radarowych, jak tez spiralę chmurową niżu nad Zatoką Fińską www.eumetnet.eu/activities/observations-programme/current-activities/opera-radar-animation/ .

Jedną z charakterystyk mas powietrza o różnym rodowodzie jest wysokość tropopauzy, czyli warstwy przejściowej między troposferą i stratosferą. W umiarkowanych szerokościach geograficznych w powietrzu polarnym wysokość ta wynosi około 10-11 km, jak na przykład dzisiaj w Łebie: weather.uwyo.edu/cgi-bin/sounding?region=europe&TYPE=GIF%3ASTUVE&YEAR=2023&MONTH=03&FROM=0400&TO=0400&STNM=12120 . W masie powietrza arktycznego jest ona znacznie niższa i wynosi, jak na przykład w Tallinie 5-6 km: weather.uwyo.edu/cgi-bin/sounding?region=europe&TYPE=GIF%3ASTUVE&YEAR=2023&MONTH=03&FROM=0400&TO=0400&STNM=26038 . W szerokościach okołorównikowych wysokość tropopauzy to 16-18 km, np. Niamey (Niger): weather.uwyo.edu/cgi-bin/sounding?region=africa&TYPE=GIF%3ASTUVE10&YEAR=2023&MONTH=03&FROM=0400&TO=0400&STNM=61052 .

Powracając na nasze „podwórko” – bądźmy przygotowani na zmienne warunki pogodowe, czy to na spacerze czy prowadzać samochód, zwróćmy uwagę na temperaturę, która zbliża się do zera z obu stron na przemian to (+) to (-). W połączeniu z opadami o zmiennym stanie skupienia i zmiennej temperaturze podłoża może stwarzać zagrożenia komunikacyjne. Odczuwalna temperatura niemal wszędzie będzie na minusie.

Ryszard Klejnowski

4 marca, sobota, 63 dzień 2023 roku; 7:20