Komentarz synoptyka: 2023-04-29

Mijająca noc już bez przymrozków, tylko dwie stacje na północny wschodzie kraju zanotowały temperaturę poniżej zera – Białystok i Suwałki, a na krańcach zachodnich było w tym czasie aż 10 stopni. Tak działa „kołderka” z chmur warstwowych na niskich i średnich poziomach powstrzymująca nocne wypromieniowanie w zakresie podczerwieni z podłoża i najniższych warstw powietrza.

Przyczyną wzrostu zachmurzenia na zachodzie jest niewielki układ niżowy znad zachodniej Europy, obecnie jego centrum jest nad Meklemburgią i zdąża nad Pomorze Zachodnie. Trudno mówić o systemie frontów, ale takie zachmurzenia należy klasyfikować jako okluzję ciepłą. Z chmur tych pada nieznaczny deszcz na Pomorzu i krańcach zachodnich, natomiast na południu występują opady przelotne wychodzące znad Czech. W ciągu dzisiejszego dnia zachmurzenie i opady stopniowo wędrować będą na wschód, do dzisiejszego wieczora nieznaczne opady z pełnego zachmurzenia dojdą do linii Gdańsk Łódź Kraków, rano granica ta ułoży się od Suwałk przez Warszawę po Tarnów, w niedzielę będą już występowały tylko nad Podkarpaciem i częścią Lubelszczyzny.

Od zachodu rozwijać się będzie za ustępującymi opadami i zachmurzeniem niewielki, wędrowny ośrodek wyżowy, który utworzy się w chłodniejszym i mało zachmurzonym powietrzu płynącym znad Morza Północnego i Szkocji i Morza Norweskiego. Taki tor napływu pokazują trajektorie prognostyczne na kolejne terminy. Obliczane są www1.wetter3.de/trajektorien_dt.html dla poziomów 900, 850 i 700 hPa (około 1, 1,5 i 3 km) nawet na 7 kolejnych dób . Przez trzy kolejne doby powietrze płynie z chłodniejszych obszarów mórz i oceanu, tam temperatura powierzchniowych warstw jest jeszcze niska – Morze Północne ma 8-7 stopni, Morze Norweskie 6-5 stopni. Powietrze płynąc nad takimi wodami przejmuje zbliżoną temperaturę najniższych warstw, wprawdzie lad jest znacznie cieplejszy w okresie dnia, ale tor napływu znad Morza Północnego, Danię i zachodni Bałtyk nad Pomorze i w głąb kraju nie daje dużych możliwości jego ogrzania.

Pamiętajmy też, że ogrzane nad lądem porcje powietrza są lżejsze od otoczenia, szybko odrywają się od podłoża, wędrują w górę i tworzą chmury kłębiaste (Cu czy Sc). Chmury te w większej ilości ograniczają dopływ promieniowania bezpośredniego od Słońca, zaś wieczorem ich zanik powoduje, że promieniowanie długofalowe jest znaczne. Temperatura nas interesująca – ta przy podłożu - zależy od wielu procesów dziejących się w atmosferze, morzach, a także na styku podłoża i atmosfery. Modele numeryczne atmosfery już bardzo precyzyjnie szacują i obliczają skutki tych procesów i ich oddziaływanie na siebie, wynikiem jest numeryczna prognoza pogody podająca prognozy warunków ze znaczną, godzinną dokładnością właściwie dla każdego miejsca.

W dzisiejszych prognozach temperatury wyraźnie widać wpływ wspomnianej na początku strefy zachmurzenia - na zachodzie kraju, w strefie przemieszczających się do centrum opadów chłodniej, znów jedynie 12-14 stopni, na Pomorzu, gdzie padać będzie umiarkowany deszcz w dzień jedynie 7-9 stopni. Wyraźnie cieplejszy będzie obszar przed frontem okluzji, czyli centralna i wschodnia część kraju, tu może pojawić się temperatura 15-16 stopni. Trochę cieplejszy obszar obejmie Dolny Śląsk.

Maciej Ostrowski, 29 kwietnia 2023; 07:45