Komentarz synoptyka: 2023-10-01

Pierwszy dzień października upłynie pod dużym lub umiarkowanym zachmurzeniem., na północnym zachodzie możliwe słabe opady deszczu; podobnie jak wczoraj będzie nieco chłodniej od tego, do czego przyzwyczaił nas wrzesień, ekstremalnie ciepły i gorący, nawet upalny Temperatura 16-19°C, na zachodzie nieco cieplej, do 20°C; umiarkowany wiatr powieje z kierunków zachodnich. Jutro nieco cieplej, we wtorek temperatura wzrośnie nawet do 23-25°C, od środy do piątku znowu chłodniej, a kolejny weekend cieplejszy; towarzyszyć nam będą słabe opady, na ogół przelotne.

Nad Polskę nasuwa się od południowego zachodu klin wyżu znad południa kontynentu. Od zachodu zbliża się strefa zachmurzenie frontu ciepłego okludującego się układu frontowego, związanego z niżem znad północnym Atlantykiem. Zdjęcia satelitarne pl.sat24.com/pl i mapy prognostyczne pokazują, że przez dwa-trzy najbliższe dni znajdować się będziemy w ciepłym wycinku tego niżu. Dzisiaj przeważać będą chmury wysokiego piętra Cirrostratus i średniego Altostratus i Altocumulus z których nie należy spodziewać się opadów, z wyjątkiem północno zachodnich regionów.

Mapy radarowe z systemu POLRAD pokazują wprawdzie słabe echa przemieszczające się na południowy wschód, zgodnie z wiatrem w wyższych warstwach troposfery, lecz mogą to być odbicia od słabych opadów nie docierających do poziomu ziemi, lub znacznej wilgotności atmosfery na poziomie występowania chmur średnich i wysokiego piętra. Możemy to zauważyć na diagramie aerologicznym np. z Łeby: weather.uwyo.edu/cgi-bin/sounding?region=europe&TYPE=GIF%3ASTUVE&YEAR=2023&MONTH=10&FROM=0100&TO=0100&STNM=12120 , gdzie w warstwie od 500 hPa niemal do tropopauzy krzywe temperatury i punktu rosy niemal się pokrywają, co świadczy o ekstremalnej wilgotności mas, natomiast całkowita zawartość wilgoci w przekroju (PWAT – precipitable water) nie przekracza 20 mm, w Legionowie około 14 mm, przy silnej wyżowej inwersji osiadania w warstwie od 850-500 hPa.

Wspomniane w pierwszym akapicie szybkie zmiany pogody w nadchodzący tygodniu spowodowane są zwiększającą się dynamiką procesów atmosferycznych nad kontynentem i północnymi akwenami Atlantyku. Dominująca we wrześniu południkowo zachodnia cyrkulacja, napędzając nad kontynent masy powietrza pochodzenia zwrotnikowego, przyjmuje orientację na strefową, zachodnią. Możemy to obserwować na prognostycznych mapach ECMWF poziomu 500 hPa (geopotencjał) i 850 hPa (temperatura):
charts.ecmwf.int/products/medium-z500-t850?base_time=202309301200&projection=opencharts_europe&valid_time=202310010900 . Oczekiwane „ocieplenia” od poniedziałku do środy to efekt kolejnego zaburzenia falowego, które jednak szybko przeminie, wraz z intensyfikacją przenoszenia strefowego zachodniego, ilustrowanego przez wzrost gęstości izohips topografii poziomu 500 hPa. Możemy to również zauważyć na mapach prognostycznych wiatru na poziomie 200 hPa (około 12 km – w okolicach tropopauzy i prądów strumieniowych):
charts.ecmwf.int/products/medium-mslp-wind200?base_time=202309301200&projection=opencharts_europe&valid_time=202310032100 .

Niezależnie od znacznego zachmurzenia i umiarkowanie chłodnej aury, korzystajmy z uroków jesieni i jeszcze bujnej zieleni, już niedługo posypią się liście z drzew, nadejdzie szarość, oby jak najpóźniej.

Ryszard Klejnowski

1 października, niedziela, 274 dzień 2023 roku; 7:30