Komentarz synoptyka: 2023-10-22

Po wyjątkowo pogodnej i ciepłej sobocie, aura drugiego dnia weekendu jest i będzie jej przeciwieństwem; niemal w całym kraju przeważać będzie duże zachmurzenie, przejaśnienia możliwe na północnym zachodzie i lokalnie na południu, opady w pasie od Małopolski po Suwalszczyznę mogą być intensywne, na pozostałym obszarze opady przelotne i mżawka. Rankiem liczne mgły i zamglenia, głównie w północnej połowie kraju, ograniczające widzialność, stwarzając zagrożenia dla ruchu na drogach; mogą one utrzymywać się przez większość dnia i następnej nocy Umiarkowany wiatr powieje z kierunków zmiennych, w zależności od przemieszczającego się ośrodka niżowego, ogólne na wschodzie z południowego wschodu, na zachodzie z zachodu i północnego zachodu, chwilami może być silny i porywisty, szczególnie w przypadku wystąpienia burz; będzie znacznie chłodniej, od 8-10°C na północnym wschodzie, 10-12°C w centrum i 17-19°C na południowym wschodzie.

Tak drastyczną zmianę pogody przyniosło uformowane nad Czechami i Słowacją zaburzenie falowe na froncie, które w nocy, w postaci mezosklaowego wiru cyklonalnego wkroczyło nad nasz kraj. Z szybko przemieszczającym się na północny wschód układem związane są opady, miejscami intensywne, lokalnie występują burze, co obrazują dane z systemu radarów POLRAD: awiacja.imgw.pl/mapy-radarowe/ . Centrum niżu, zgodnie z prognozami naszego modelu powinno najbliższej nocy przesunąć się nad Białoruś, a związane z nim zanikać nad ranem nad Podlasiem. Aktualne położenie strefy zachmurzenia niżu i układu frontów możemy obserwować na zdjęciach satelitarnych: www.sat24.com/pl-pl i danych z europejskiej sieci radarów meteorologicznych: www.eumetnet.eu/activities/observations-programme/current-activities/opera-radar-animation/ .

Przyczynę wczorajszego niezwykłego na drugą połowę października ocieplenia wyjaśniają mapy topografii powierzchni izobarycznych i temperatury średnich poziomów troposfery. Jednym ze wskaźników średniej temperatury w całym przekroju dolnej troposfery są mapy topografii względnej 500 – 1000 hPa, w tym przypadku mapy prognostyczne ECMWF: charts.ecmwf.int/products/medium-thickness-mslp?base_time=202310211200&projection=opencharts_europe&valid_time=202310220300 . Kolory czerwony i pomarańczowy oznaczają większą miąższość warstwy, czyli wyższą temperaturę średnią, żółty przez zieleń do niebieskiego mniejszą jej grubość, czyli niższą średnią jej temperaturę. Wczoraj grzbiet fali ciepła obejmował od południowego zachodu obszar naszego kraju, dzięki czemu temperatura przekraczała na południu 20°C. Dzisiaj przesunął się on na wschód, od zachodu nasuwa się strefa chłodniejszej masy. Na ich styku na froncie uformował się układ niżowy, widoczny nie tylko na mapach przyziemnych, lecz również na poziomach 850, 700 i 500 hPa. Jak możemy zauważyć na dalszej projekcji sytuacji, po dzisiejszym i jutrzejszym ochłodzeniu, we wtorek i w środę możemy oczekiwać ponownego „ocieplenia” i już mniej intensywnych opadów, głównie przelotnych.

Ryszard Klejnowski

22 października, niedziela, 295 dzień roku; 7:10