Komentarz synoptyka: 2023-11-01

Dzisiaj, w dzień Wszystkich Świętych aura będzie na ogół sprzyjać wizytom na cmentarzach: przeważać jednak będzie umiarkowane i duże zachmurzenie, w godzinach popołudniowych, głównie w południowej połowie kraju i w centrum możliwe większe przejaśnienia i rozpogodzenia, lokalnie możliwe słabe, przelotne opady. Towarzyszyć nam jednak będzie dość silny i porywisty wiatr południowo zachodni, skręcający od zachodu na południowy; ciepło, jak na pierwszy dzień listopada, 8-10°C na północy, 10-12°C w centrum i do 15°C na południowym zachodzie, wiatr może nieco obniżać temperaturę odczuwalną.

Tylko niektórzy pamiętają, ze dzień Wszystkich Świętych był nie tylko symbolicznych dniem, gdy z szaf wyjmowano zimowe palta i kożuchy, zimowe buty, futrzane czapki i rękawiczki. Nie brakowało śniegu i mroźnych epizodów, brakowało natomiast liści na drzewach, które zwarzyły już październikowe przymrozki, a kwiaty i wiązanki na grobach tylko na krótko zachowywały swoją urodę.

Dzisiejszą względną poprawę pogody w stosunku do obserwowanej wczoraj zawdzięczamy klinowi wizowemu, który od południa rozbudowuje się na krótko między niżem znad Skandynawii a podążającym od zachodu niżem znad Wysp Brytyjskich i północnego Atlantyku. Oba te układy możemy zidentyfikować na podstawie związanych z nimi frontów, których zachmurzenie obserwujemy na zdjęciach satelitarnych www.sat24.com/pl-pl i zobrazowaniach z sieci radarów europejskich www.eumetnet.eu/activities/observations-programme/current-activities/opera-radar-animation/ .

Już jutro, w dzień Zaduszny zaczniemy odczuwać oddziaływanie rozległego i aktywnego, wieloośrodkowego niżu wspomnianego w poprzednim akapicie. Obejmować on zacznie niemal cały kontynent europejski, z wyjątkiem obszarów od Bałkanów po Białoruś. Zaobserwujemy zwiększanie się gradientu ciśnienia, co za tym idzie wzrost prędkości i porywistości wiatru z kierunków południowych, który w piątek w obszarach górskich może osiągać i przekraczać 100 km/h. Również w piątek, w nocy z czwartku na piątek przemieszczać się będzie na północny wschód strefa kolejnego frontu z opadami. W związku z napływem cieplejszej masy powietrza w ciepłym wycinku i potencjalnym efektem fenowym jutro i piątek ciepło, na południowym zachodzie do 15-16°C, w sobotę, za frontem chłodnym o klika stopni chłodniej.

Tak duża dynamikę procesów nad Atlantykiem północnym i szybkie przemieszczanie się kolejnych układów niżowych wynika z niemal równoleżnikowo, gęsto układających się izohips topografii barycznej w środkowej troposferze. Na okołobiegunowej mapie poziomu 500 hPa widzimy taki regularny układ rozciągający się od Biskajów po Nową Funlandię: charts.ecmwf.int/products/medium-z500-t850?base_time=202310311200&projection=opencharts_north_pole&valid_time=202311010600 .W tym obszarze na poziomie FL 340 – ok. 10 km wiatr w jądrze prądu strumieniowego może „rozpędzać” się niemal do 300 km/h.

Ryszard Klejnowski

1 listopada, środa, 305 dzień 2023 roku; 7:15