Komentarz synoptyka: 2024-01-21

Wyjątkowo kapryśną aurę mamy tej zimy; mroźne dni i noce z opadami śniegu przeplatane są odwilżą z opadami deszczu z śniegiem i deszczu, stwarzając utrudnienia w ruchu drogowym, kolejowym i na chodnikach dla pieszych; dodatkowymi utrudnieniami bywają silny i porywisty wiatr, zamglenie i mgła oraz marznące opady. Podobnie dzisiaj, po wczorajszych, miejscami intensywnych opadach śniegu przy temperaturze w okolicach zera stopni i mroźnej lokalne nocy, oczekiwać możemy dzisiaj umiarkowanego i dużego zachmurzenie, tylko na wschodzie z zanikającymi opadami śniegu; temperatura wzrośnie maksymalnie do -2/-1°C na północnym wschodzie i w górach, około 0/+2 °C w centrum i +2/+4°C na południowym zachodzie Powije słaby lub umiarkowany wiatr z kierunków południowych, nasilający się wieczorem i w nocy, jutro i we wtorek cieplej.

Obserwowana szybka, z dnia na dzień zmiana pogody jest efektem dynamicznych procesów atmosferycznych, tak w skali globalnej, jak i regionalnej. Wielokrotnie wspominaliśmy w naszych komentarzach o północnoatlantyckiej „kuchni” pogodowej. Ciepło zgromadzone z wodach oceanu latem, oddawane jest teraz atmosferze, wraz z chłodnymi masami powietrza spływającymi znad Grenlandii i Labradoru tworzą warunki do intensywnej fronto- i cyklogenezy. Towarzyszący znacznym kontrastom temperatury w wyższych warstwach atmosfery prąd strumieniowy procesy te podtrzymuje, pędząc na wschód z prędkością rzędu 280 km/h.
Wczoraj odszedł na południowy wschód niewielkiej skali niż, który jednak przyniósł znaczne opady śniegu w północno wschodniej i wschodniej części kraju, a już w nocy nad Morzem Norweskim pojawi się kolejny, głęboki i rozległy cyklon. Związana z nim zatoka z frontem ciepłym i mieszanymi opadami, głównie deszczu pojawi się na północnym zachodzie jutro rano i w dzień przewędruje przez cały kraj na południowy wschód. Jego czapę chmurową, zbliżającą się do Wysp Brytyjskich możemy obserwować na zdjęciach satelitarnych www.sat24.com/pl-pl i radarowych www.eumetnet.eu/activities/observations-programme/current-activities/opera-radar-animation/ . Widoczne na zdjęciach pasmo chmurowe ciągnące się południkowo od Skandynawii na południe ulegać będzie rozmyciu w klinie wyżowym, który powoli wycofuje się na południowy wschód. Nie należy oczekiwać u nas związanych z nim opadów.

Dla zobrazowania tezy o intensyfikacji atlantyckiej kuchni pogodowej zwróćmy uwagę na prognostyczne mapy topografii względnej 500/1000 hPa. Mapy te ilustrują grubość warstwy między tymi poziomami, a więc pośrednio, średnią jej temperaturę. Możemy obserwować jak daleko na północ sięga ciepłe powietrze znad południowego Atlantyku i powstające na granicy mieszania się tej masy z chłodnym powietrzem z północy nowe układy cyklonalne, wędrujące z prądem strumieniowym ku Europie: charts.ecmwf.int/products/medium-thickness-mslp?base_time=202401201200&projection=opencharts_europe&valid_time=202401211200 . Jak możemy śledzić rozwój sytuacji na mapach prognostycznych, taka dynamika procesów będzie nam towarzyszyć do końca miesiąca.

Ryszard Klejnowski

21 stycznia 2024 roku, niedziela: 7:10