Komentarz synoptyka: 2024-01-28

Dzisiejsza ni to zimowa, ni to wiosenna aura pokaże swoje pogodniejsze oblicze, co prawda nie wszędzie, lecz dobre i to. W zachodniej części kraju przeważać będzie umiarkowane zachmurzenie z licznymi przejaśnieniami, po południu możliwe rozpogodzenia, na pozostałym obszarze panować będzie duże zachmurzenie z rozpogodzeniami, możliwe słabe opady deszczu lub mżawki, na południowym wschodzie zanikające opady deszczu ze śniegiem, w górach śniegu; temperatura od 2°C na wschodzie, do 3-5°C w centrum i 5-7°C na zachodzie kraju, słaby lub umiarkowany, w górach silniejszy i porywisty wiatr powieje z kierunków zmiennych odpowiednio od przemieszczania się i aktualnego położenia centrum wyżu; obniżać będzie nieco temperaturę odczuwalną Nie powinno nas to jednak zniechęcać do aktywności na tak zwanym „świeżym powietrzu” jutro i we wtorek pogodnie w całym kraju, bez opadów i innych groźnych zjawisk.

Nad niemal całym europejskim kontynentem zalega i przemieszcza się powoli na wschód układ wyżowy z ciśnieniem w centrum nad Czechami rzędu 1040 hPa. Antycyklonalna cyrkulacja sięga od Bałtyku po północne wybrzeża Afryki i od Rosji po Półwysep Iberyjski. Chociaż nad północnym Atlantykiem nadal rozwijają się kolejne układy niżowe i fronty, opływają one antycyklonalnym ruchem na północny wschód wspomniany wyżej układ. Możemy to obserwować na zdjęciach satelitarnych: www.sat24.com/pl-pl a zanikające na południowym wschodzie kraju opady na obrazach radarowych: awiacja.imgw.pl/mapy-radarowe/ .

Jak dobrze wiemy, przemieszczanie się wielkoskalowych układów chmurowych – frontów i niżów sterowane jest układem cyrkulacyjnym w troposferze. W zależności od piętra zachmurzenia może to być cyrkulacja na poziomie 850-700 hPa, dla chmur średniego piętra na poziomie 500 hPa a dla zachmurzenie piętra wysokiego na poziomie 400-300 hPa. Dlatego tez obserwujemy często na zdjęciach satelitarnych, a także „w naturze” że zachmurzenie różnych pięter przemieszczają się nie tylko z różną prędkością lecz w nieco innych kierunkach. Najlepiej można to obserwować na zdjęciach w świetle widzialnym.

Przeglądając zdjęcia satelitarne i mapy topografii barycznej w środkowej troposferze, np. mapy ECMWF poziomu 500 hPa: charts.ecmwf.int/products/medium-z500-t850?base_time=202401271200&projection=opencharts_europe&valid_time=202401280900 łatwo zauważymy rozbudowujący się od Maghrebu po Półwysep Skandynawski klin w polu geopotencjału. Wraz z zatokami niżowymi nad północnym Atlantykiem i Rosją tworzy on znany nam układ Ω (Omega), przenoszący po zachodniej krawędzi klina ciepłe masy powietrza z południa, w perspektywie kilku dni po Półwysep Kola na północy. Jak możemy zauważyć na kolejnych odsłonach prognozy, ciepło to dotrze również do nas, w drugiej połowie tygodnia możemy spodziewać się wiosennych temperatur rzędu 10°C. Jeszcze wyraźniej proces ten i jego skutki możemy obserwować na mapach topografii względnej 500-1000 hPa, obrazujących pośrednio średnią temperaturę między tymi poziomami atmosfery: charts.ecmwf.int/products/medium-thickness-mslp?base_time=202401280000&projection=opencharts_europe&valid_time=202401281200 .

Tym razem ludowe porzekadło się sprawdza: „Na Świętego Karola wyjrzy spod śniegu rola”.

Ryszard Klejnowski

28 stycznia 2024, niedziela; 7:10