Komentarz synoptyka: 2024-02-15

Tak wysokie, jak ostatnio i prognozowane na dzisiaj i najbliższe dni wartości temperatury nie są, jak się okazuje zjawiskiem szczególnym na tle minionej dekady – tylko w latach 2021 i 2018 temperatura maksymalna była w całym kraju niższa od zera stopni; w pozostałych - od 2014 temperatura na południu osiągała lub przekraczała 10°C, na północnym wschodzie od 1 do 4°C. Szczegółowo można to prześledzić przeglądając nasze archiwalne komentarze oraz mapki w serwisie IMGW-PIG: modele.imgw.pl/cmm/?page_id=18414 Chociaż maksymalne wartości temperatury tego tygodnia jeszcze przed nami, dzisiaj zanotujemy od 2-4°C do 10-12°C odpowiednio na północnym wschodzie i południowym zachodzie, przy dużym zachmurzeniu z przejaśnieniami i rozpogodzeniami na południowym wschodzie i słabych opadach deszczu.

Konfiguracja głównych układów ciśnienia nad kontynentem i przyległymi akwenami – niżami nad Atlantykiem i północą kontynentu oraz wyżem na południu stwarza sprzyjające warunki do napływu ciepłych mas powietrza z południowego zachodu i południa. Związany z niżem atlantyckim front ciepły, przemieszcza się nad nami na północny wschód, dostajemy się w obręb tak zwanego ciepłego wycinka niżu, obszaru między ciepłym a chłodnym frontem. Ten kompleks zachmurzenia niżu rozciągający się południkowo od Półwyspu Skandynawskiego po Półwysep Iberyjski obserwujemy na zdjęciach satelitarnych: www.sat24.com/pl-pl/continent/eu/hd i zobrazowaniach radarowych: www.eumetnet.eu/activities/observations-programme/current-activities/opera-radar-animation/ , odpowiednio u nas: awiacja.imgw.pl/mapy-radarowe/ .

Proces napływu ciepłej masy z południa za frontem ciepłym możemy obserwować na naszych mapkach prognostycznych temperatury i linii prądu. Nasila się jutro, by już z soboty na niedzielę ustąpić miejsca chłodniejszej masie z zachodu i północnego zachodu. Jutro, przy południkowym napływie możliwe jest wystąpienie w Sudetach efektów fenowych, dodatkowo wzmacniający efekty ciepła w tym regionie. Tak więc jutro na ogół nie należy spodziewać się opadów, w sobotę i niedzielę popada tak na froncie chłodnym, jak i chłodnej masie powierza za frontem, powrócimy to chłodniejszej aury.

Lutowa niestabilność procesów pogodowych – naprzemiennych okresów chłodu i ciepła jest efektem istotnych zaburzeń strefowej cyrkulacji zachodniej. Uwidaczniają się one szczególnie w środkowej troposferze, gdzie na poziomie 500 hPa możemy w tym przypadku obserwować formowanie się charakterystycznego układu Ω, którego południkowa os klina przesuwa się nad nasz region. Mapy prognostyczne ECMWF tego poziomu z izotermami poziomu 850 hPa pokazują na intensywny, krótkotrwały epizod adwekcji ciepła znad Morza Śródziemnego po jego zachodniej krawędzi, które zostanie wyparte po weekendzie przez kolejne zaburzenie falowe: charts.ecmwf.int/products/medium-z500-t850?base_time=202402150000&projection=opencharts_europe&valid_time=202402150000 .

Ryszard Klejnowski

15 lutego, czwartek, 46 dzień 2024 roku; 7:10