Komentarz synoptyka: 2024-10-07

Przed nami tydzień pełen pogodowych niespodzianek, jednak nie dla meteorologicznych modeli i synoptyków; jesienne klimaty przeplatać się będą na krótko z aura przypominająca minione już lato. Jeszcze dzisiaj jesiennie, z umiarkowanym zachmurzeniem, tylko na północnym wschodzie dużym ze słabymi przelotnymi opadami deszczu; tam też chłodno z temperaturą 11-13°C Na pozostałym obszarze kraju nieco cieplej, z temperaturą 14-15°C w centrum i około 17°C na południu Słaby lub umiarkowany wiatr powieje z kierunków południowych, w godzinach porannych zanikać będą lokalne mgły i zamglenia.

Od jutra, na krótko powrócą letnie klimaty, temperatura wzrośnie do koło 20- 22°C na południu i w centrum, do 15-17° na północy i północnym wschodzie, we środę również ciepło niemal w całym kraju, lecz z opadami deszczu, podobnie we czwartek, lecz bez opadów. Pod koniec tygodnia i w weekend powrót do jesieni i cieplejszych kurtek, może przydać się też parasol.

Taka zmienność warunków pogodowych zapewnią nam zmiany wielkoskalowej cyrkulacji atmosferycznej na kontynentem i północnym Atlantykiem. Zachodnia i centralna część kontynentu obejmuje cyrkulacja głębokiego, wypełniającego się niżu atlantyckiego, którego centrum 975 hPa zalega na zachód od Wysp Brytyjskich. Strefy zachmurzenia związanych z nim frontów możemy obserwować na zdjęciach satelitarnych: www.sat24.com/pl-pl/continent/eu/hd a opadów i burz na zafalowanym froncie chłodnym na zbiorczych danych radarowych: www.eumetnet.eu/activities/observations-programme/current-activities/opera-radar-animation/ .

Zbliżający się od południowego zachodu front ciepły objawi się w postaci zachmurzenia przez chmury wysokiego i średniego piętra, bez opadów. Jutro znajdziemy się w ciepłym wycinku niżu, za frontem ciepłym; stąd tak znaczny wzrost temperatury, na południowym zachodzie wzmocniony efektem fenowym, przy południowym napływie masy powietrza. Wzrastając gradient ciśnienia w nasuwającej się zatoce powodować będzie wzrost prędkości i porywistości wiatru, w górach porywy mogą jutro i w środę osiągać i przekraczać 100 km/h.

Sporo zamieszania w wielkoskalowej cyrkulacji nad Atlantykiem i kontynentem przyniesie ex-tropikalny niż formujący się nad zachodnim Atlantykiem z cyklonu KIRK. Jesienią, gdy kontrasty temperatury wód oceanu są największe, największe są również kontrasty temperatury w dolnej posłowie troposfery formują się w strefie szerokości 30-40°N aktywne układy niżowe, które wędrując w strefę umiarkowanych szerokości geograficznych przemieszczają się na wschód. Ex-cyklon KIRK, który zaznacza się już dzisiaj na mapach większej skali a na naszych mapkach prognostycznych we czwartek niesie ze sobą znaczny zasób energii nabranej nad rozgrzanymi wodami w szerokościach międzyzwrotnikowych. Jego ewolucję i prognozę jego trajektorii nad oceanem i kontynentem możemy obserwować na mapach topografii względnej 500/1000 hPa z izobarami ciśnienia na poziomie morza: charts.ecmwf.int/products/medium-thickness-mslp?base_time=202410061200&projection=opencharts_europe&valid_time=202410070000 . Łatwo zauważyć, że jego rozwój i trajektoria związane są ze strefa największych kontrastów temperatury w dolnej połowie troposfery.

Ryszard Klejnowski

7 października, poniedziałek, 281 dzień 2024 roku; 7:15