Komentarz synoptyka: 2025-03-05

Wielu z nas zadaje sobie pytanie, czy to już koniec zimy, czy astronomiczna wiosna, przypadająca w tym roku 20 marca powita nas równie pogodną i ciepłą aurą, jaka panuje obecnie? W ludowych tradycjach obchody związane z końcem karnawału i przepędzeniem zimy, takie jak ostatki czy pochody przebierańców, jak na przykład lokalna kujawska Koza, nie dają niestety pewności, że nie powrócą, chociaż na krótko ostatnie podmuchy zimy. Opierając się na naukowych podstawach i wynikach numerycznych prognoz pogody możemy stwierdzić z niemal 100% pewnością, że pogodna, słoneczna i ciepła aura zagości u nas przynajmniej do weekendu.

Ciepły, suchy i pogodny wyż z kilku lokalnymi centrami w rejonie alpejskim (1030) hPa obejmuje swoim zasięgiem kontynent i Wyspy Brytyjskie, z wyłączeniem Półwyspu Skandynawskiego. Od północnych regionów Rosji, przez Zatokę Botnicką po Atlantyk rozciąga się strefa rodziny wyżów, których frontowe zachmurzenie dobrze widoczne jest na zadęciach satelitarnych: www.sat24.com/en-gb/continent/eu/hd . Sytuację synoptyczną obrazuje mapa z godziny 00 UTC: www.dwd.de/DE/leistungen/hobbymet_wk_europa/hobbyeuropakarten.html?nn=392762 . Jak możemy obserwować na poprzednich i prognostycznych mapach synoptycznych wyż nie jest układem stacjonarnych – powoli migruje na wschód. Jednak do weekendu włącznie, a nawet pierwszych dniach przyszłego tygodnia pozostaniemy pod wpływem jego antycyklonalnej cyrkulacji z napływem ciepłych mas z południowego zachodu.

Jak suche i ciepłe, w związku adiabatycznym osiadaniem, jest powietrze w wyżu możemy obserwować na diagramach aerologicznych z Polski: modele.imgw.pl/cmm/?page_id=37470 . Tak we Wrocławiu, jak i Tarnowie wskaźnik PW (Precipitable Water) wynosi zaledwie 3-4 mm a wilgotność względna powietrza w warstwie 2-5km wynosi 5%. Trudno oczekiwać, by w takich warunkach może powstać i utrzymywać się jakiekolwiek zachmurzenie. Nieco wilgotniejsza mas zalega nad północną połową kraju, nad którą obserwujemy zachmurzenie górnego piętra.

W tej sytuacji synoptycznej możemy dzisiaj oczekiwać bezchmurnego nieba w południowej połowie kraju, w północnej małego lub umiarkowanego zachmurzenia przez chmury Cirrus, osłabiające nieco dopływ promieniowania słonecznego. Po mroźnej na południu nocy (-6,4°C Jelenia Góra, i inne – dane IMGW-PIB z godz.6.00) i cieplejszej na północy, w ciągu dnia temperatura wzrośnie do +15/13/10-12 stopni odpowiednio na południu, w centrum i na północy. Słaby lub umiarkowany wiatr południowo zachodni i zachodni nie obniży zbytnio temperatury odczuwalnej. W górach i nad morzem wiatr może być silniejszy i porywisty. Jutro, w piątek i sobotę jeszcze cieplej, na północy umiarkowanie ciepło, lecz nadal musimy liczyć się ze spadkami temperatury nocą w okolice 0°C.

Warto zwrócić uwagę na ponad 20. stopniową różnicę temperatury minimalnej i maksymalnej (-6.4°C- noc i +14-15°C – prognoza max w dzień), charakterystyczną dla przejściowych pór roku. Można tu tłumaczyć coraz dłuższym okresem operacji słonecznej – wyższym Słońcem nad horyzontem i intensywnym nocnym wypromieniowaniem przez wychłodzone zimą podłoże. Charakterystyczny jest też dobowy przebieg temperatury – szybki wzrost w dzień i powolniejszy spadek w porze nocnej, oraz niemal sinusoidalny, przeciwny w fazie przebieg krzywej wilgotności względnej.

Ryszard Klejnowski

5 marca, środa, 64 dzień 2025 roku; 7:15