Komentarz synoptyka: 2025-06-30

Trwa i pogłębia się przebudowa cyrkulacji atmosfery tak przy powierzchni ziemi, jak i w troposferze; ze strefowej zachodniej, która jeszcze niedawno przynosiła dynamiczne zmiany pogody na południkową, związaną dzisiaj z napływem chłodniejszej masy powietrz z północy, a w najbliższych dniach gorącej z zachodu i południowego zachodu.

Po wczorajszym mało „objawowym” przejściu z północy frontu chłodnego, od zachodu rozbudowuje się klin wyżu znad Morza Północnego i Jutlandii. Jego pozostałości możemy obserwować na zdjęciach satelitarnych na południowym wschodzie kraju, a rozproszone ławice zachmurzenie rozciągające się na północny zachód to strefa słabo wyrażonego frontu ciepłego niżu znad Szetlandów: www.sat24.com/en-gb/continent/eu . Powstające nad Atlantykiem kolejne układy niżowe wędrują na północny wschód, nad Półwysep Skandynawski, a wyż przemieszcza się na wschód: www.dwd.de/DE/leistungen/hobbymet_wk_europa/hobbyeuropakarten.html?nn=392762 . Zgodnie z prognozami naszych modeli jego centrum obejmie jutro i we środę obszar całego kraju.

W tej sytuacji możemy dzisiaj oczekiwać małego zachmurzenie, początkowo głównie przez chmury wysokiego piętra, lokalnie chmur kłębiastych Cumulus, Stratocumulus o niewielkim rozwoju pionowym, zanikający nocą, lokalnie zobaczymy bezchmurne niebo. Jutro przeważnie bezchmurnie, tylko na wschodzie nieco zachmurzenia kłębiastego, bez opadów. Od dzisiaj do czwartku włącznie obserwować będziemy wzrost temperatury, dzisiaj od 20-22°C na północny i północnym wschodzie, 24-25°C w centrum i 25-27°C na południu, południowym zachodzie i zachodzie kraju. Jutro nieco cieplej, w środę upalnie 30-33°C niemal w całym kraju, a w czwartek do 33-35°C, nieco chłodniej na północy. Słaby lub umiarkowany północno zachodni wiatr może być, szczególnie w górach i na północy oraz Mazurach porywisty do 60-70 km/h.

Podążająca ku nam falą upałów jest efektem wspomniane wyżej przebudowy pól w troposferze. Ilustrują to prognostyczne mapy geopotencjału 500 hPa i temperatury na poziomie 850 hPa ECMWF: charts.ecmwf.int/products/medium-z500-t850?base_time=202506291200&projection=opencharts_europe&valid_time=202506300300 . Kolejne sekwencje prognozy pokazują, jak rozbudowuje się na północ klin w polu geopotencjału, po zachodniej krawędzi którego przenoszone jest gorące powietrze znad północne Afryki. Jego oś znajdzie się nad nami we środę – czwartek, wówczas możemy oczekiwać na krótko 33-35°C upałów. Należy zwrócić uwagę, że wysoka temperatura to nie tylko efekt adwekcji, jest to również efekt nagrzewania powietrza przez rozgrzane tereny nad którymi przepływa, nagrzewania bezpośrednim promieniowaniem w dzień i adiabatycznym ogrzewaniu w wyżu, w górach może być też efekt fenowy.

Ryszard Klejnowski

30 czerwca, poniedziałek, 181 dzień 2025 roku; 7:00