Komentarz synoptyka: 2025-07-13

Nadal pozostajemy pod wpływem niżu z rodowodem znad Morza Śródziemnego, który kilka dni temu spowodował znaczne szkody na Podkarpaciu, Małopolsce i Lubelszczyźnie, oraz postawił w stan gotowości wszystkie służby kryzysowe naszego kraju. Jego aktywność powoli spada, a związane z nim zjawiska mają na ogół łagodne charakter.

Możemy więc oczekiwać dzisiaj zmiennego, od umiarkowanego i dużego do przejaśnień i rozpogodzeń, zachmurzenia ze słabymi, przelotnymi opadami deszczu, lokalnie z burzami i opadami gradu. Będzie znacznie cieplej niż w minionych dniach, od 20-22°C na północnym zachodzie, 23-25°C w centrum i na wschodzie, lokalnie, przy większym usłonecznieniu temperatura może wzrosnąć do 26-27°C. Powiewać będzie słaby lub umiarkowany wiatr z kierunków południowych, nie obniżając zbytnio temperatury odczuwalnej. Jutro podobny charakter pogody, nieco cieplej, lecz również z opadami przelotnymi i burzami, podobnie jak we wtorek.

Od wielu dni obserwujemy nad kontynentem dominację układów barycznych, blokujących zachodnią cyrkulację strefową. Wyż nad Półwyspem Skandynawskim, niż nad środkową i południową Europą i Morzem Śródziemnym nie pozwalają układom niżowym i frontom, powstającym nad północnym Atlantykiem przepłynąć nad kontynent: www.dwd.de/DE/leistungen/hobbymet_wk_europa/hobbyeuropakarten.html?nn=392762 . Dowodzi tego cyklonalny charakter wielkoskalowego ruchu układów chmurowych nad kontynentem, z regionalnymi obszarami podwyższonej aktywności burzowej: www.sat24.com/en-gb/continent/eu/hd#selectedLayer=euVisible&lightning=on obrazowanymi również na mapach z systemu europejskich radarów meteorologicznych Eumetnet: www.eumetnet.eu/observations/opera-radar-animation/ .

”Przyziemny” niż, który przywędrował znad basenu śródziemnomorskiego przez wschodnie rubieże naszego kraju, kraje nadbałtyckie, Bałtyk, ulokował się nad wschodnimi regionami Niemiec, wyraźnie słabnąc, lecz nie oznacza to końca dominacji układu obniżonego ciśnienia nad kontynentem. Związane to jest z jego pionową, rozbudowaną do stratosfery strukturę cyrkulacyjną. Charakterystycznym jest, że w dolnej, środkowej i górnej troposferze jego centrum obejmuje obszar chłodnej masy powietrza. Sprzyja to rozwojowi wielkoskalowych ruchów wstępujących, rozwojowi konwekcji, powstaniu burz i opadów przelotnych. Ilustrują to mapy prognostyczne poziomu 500 hPa i temperatury 850 hPa ECMWF: charts.ecmwf.int/products/medium-z500-t850?base_time=202507121200&projection=opencharts_europe&valid_time=202507130600 .
Powyżej tropopauzy, a więc na poziomach 250,200 i 100 hPa (odpowiednio ok. 10, 12 i 16 km) następuje wzrost temperatury w centrum układu. Niemal pionowa struktura układu jest podstawą jego stabilności w czasie i przestrzeni.

Ryszard Klejnowski

13 lipca, niedziela, 194 dzień 2025 roku; 7:15